Nghề chằm nón ngựa Phú Gia tại Bình Định: Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Sáng 12/9, tại thôn Phú Gia, Sở VH&TT Bình Định phối hợp UBND huyện Phù Cát tổ chức trọng thể Lễ đón Bằng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh “Nghề chằm nón ngựa Phú Gia” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Việc công nhận, ghi danh “Nghề chằm nón ngựa Phú Gia” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia góp phần nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa từ loại hình di sản văn hóa phi vật thể gần 300 năm này.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Lâm Hải Giang cho biết, nón ngựa Phú Gia từ là một sản phẩm thủ công truyền thống nổi tiếng, được người dân thôn Phú Gia, xã Cát Tường duy trì, thực hành, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác có tuổi đời gần 300 năm.

Những người phụ nữ tại làng nghề nón ngựa Phú Gia hân hoan, vui mừng trong buổi lễ đón Bằng công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vì hơn ai hết, nghề này gắn liên với những đôi bàn tay khéo léo của họ.

Mỗi chiếc nón ngựa Phú Gia được làm ra có kết cấu đặc biệt nên rất bền chắc. Mỗi chiếc nón ngựa nếu làm đủ các công đoạn sẽ có độ bền sử dụng 150-200 năm.

Sản phẩm nón ngựa Phú Gia ngày xưa là một vật phẩm xa xỉ, là phẩm hàm của quan chức. Giờ đây, nón ngựa Phú Gia như một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, là di sản văn hóa trang phục Bình Định, đã được rất nhiều du khách trong và ngoài nước đặt hàng, mang về làm kỷ niệm.

Để làm ra một chiếc nón ngựa Phú Gia mất rất nhiều thời gian và công sức, mỗi chiếc bán ra có giá từ 2 - 5 triệu đồng. Vào mỗi phiên chợ (5 ngày/phiên) có gần 1.000 chiếc nón ngựa Phú Gia được xuất đi các tỉnh, thành phố khắp cả nước. 

Đây chính là động lực để những người ở làm nón ngựa Phú Gia quyết tâm giữ nghề, giữ nét văn hóa, tinh hoa của cha ông mà trước đó đã từng đứng trước thềm mai một.

Vào năm 2012, nón ngựa Phú Gia là một trong 5 sản phẩm được UBND tỉnh Bình Định lựa chọn để hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu trong chương trình Dự án khoa học và công nghệ hỗ trợ phát triển các sản phẩm đặc trưng tỉnh Bình Định giai đoạn 2011-2015.

Trước đó theo Quyết định số 19090/QĐ-SHTT ngày 7/4/2016., Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp Giấy chứng nhận độc quyền sử dụng nhãn hiệu “Nón ngựa Phú Gia” cho các sản phẩm nón được sản xuất tại địa phương này.